Το Βραβείο Άμπελ (Nόμπελ Μαθηματικών) σε δύο μεγάλους Μαθηματικούς

Στον Τζον Νας, τον 86χρονο Αμερικανό μαθηματικό από το Πανεπιστήμιο του Princeton και στον Λιούις Νίρενμπεργκ, τον καναδικής καταγωγής καθηγητή στο Ινστιτούτο Μαθηματικών Επιστημών Courant του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης, θα απονεμηθεί, στις 19 Μαΐου στο Όσλο, το φετινό Βραβείο Άμπελ. Πρόκειται για το διεθνές βραβείο – αποκαλείται και Νόμπελ των Μαθηματικών – που απονέμεται κάθε χρόνο από τον Βασιλιά της Νορβηγίας σε έναν ή περισσότερους μαθηματικούς με σπουδαία συνεισφορά στην επιστήμη. Το βραβείο φέρει το όνομα του Νορβηγού μαθηματικού Νιλς Χένρικ Άμπελ (1802-1829) και συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο ύψους 6 εκατ. Νορβηγικών κορόνων, γύρω στα 740.000 ευρώ.

Οι δύο κορυφαίοι μαθηματικοί διακρίνονται, όπως σημειώνεται στο σκεπτικό της βράβευσης, «για την εντυπωσιακή και γόνιμη συνεισφορά τους ανάπτυξη της θεωρίας των μη-γραμμικών, μερικών διαφορικών εξισώσεων και για τις εφαρμογές της στη γεωμετρική ανάλυση». Αν και οι δύο μαθηματικοί δεν συνεργάστηκαν ποτέ, επισήμως, σε οποιαδήποτε επιστημονική εργασία, επηρέασαν δραστικά ο ένας τη σκέψη του άλλου, κυρίως κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1950.

Στην ανακοίνωση της βράβευσης ο Νας και ο Νίρενμπεργκ χαρακτηρίζονται «δύο μαθηματικοί γίγαντες του εικοστού αιώνα». Στο ίδιο κείμενο μνημονεύεται η συνεισφορά τους στην ανάπτυξη του πεδίου των μερικών διαφορικών εξισώσεων, δηλαδή των εξισώσεων που αφορούν ποσοστά μεταβολής, τα οποία ανέκυψαν, πρωτίστως, για να περιγράψουν φυσικά φαινόμενα, αλλά αποδείχθηκαν εξίσου χρήσιμα στην ανάλυση αφηρημένων γεωμετρικών αντικειμένων.

Να υπενθυμίσουμε ότι ο Τζον Νας είναι ευρύτερα γνωστός και από την ταινία του Ρον Χάουαρντ, Ένας υπέροχος άνθρωπος (2001) με πρωταγωνιστή τον Ράσελ Κρόου. Θέμα της έχει τη ζωή του ιδιοφυούς μαθηματικού και την προσπάθειά του να υπερβεί τα προβλήματα ψυχιατρικής φύσης που τον απασχόλησαν περισσότερο από 30 χρόνια. Ο Νας είναι, επίσης, ο πρώτος επιστήμονας που έχει βραβευτεί με δύο κορυφαία Βραβεία, το Άμπελ, φέτος και το Νόμπελ Οικονομικών το 1994, για τη συμβολή του στην ανάπτυξη της θεωρίας παιγνίων.