ΠΤΟΛΕΜΑΙΟΣ ΚΛΑΥΔΙΟΣ

Έζησε στο χρονικό διάστημα (100-178 μ Χ)

Διάσημος μαθηματικός, αστρονόμος και γεωγράφος έζησε και έδρασε στην Αλεξάνδρεια. Στο έργο του συνόψισε και παρουσίασε συστηματικά τα επιτεύγματα των προγενέστερων στους διάφορους τομείς της επιστήμης, ελέγχοντας μεθόδους και μετρήσεις και προσθέτοντας δικά του συμπεράσματα.

Τα κύρια γνωστά μαθηματικά έργα του είναι:

• Η Μαθηματική Σύνταξη. (13 βιβλία, σώθηκε). 1515/1813-16
• Η Γεωγραφική Υφήγηση. ( 8 βιβλία, σώθηκε). 1462
• Αρμονικά. ( 8 βιβλία, στα Λατινικά από τον Βοήθιο). 1563
• Οπτική πραγματεία. ( σώθηκαν τα βιβλία 2-5 στα λατινικά) . 1150

Το κορυφαίο από τα έργα του είναι η Μαθηματική Σύνταξη του (η Μεγίστη ή Al- Magest των Αράβων), ένα τεράστιο ολοκληρωμένο έργο, με όλες τις μέχρι τότε γνώσεις του Γεωκεντρισμού και των ουρανίων φαινομένων. Το περιεχόμενο του έργου είναι η μελέτη του Ήλιου , της Σελήνης και των πλανητών (αντίστοιχα στα βιβλία 3, 4, 9, 10, 11, 12, 13), των αστέρων και της Μετάπτωσης των Ισημεριών (βιβλία 7,8) και των εκλείψεων (βιβλίο 6). Στο έργο αυτό κεντρική θέση κατέχει ο πίνακας χορδών, ο οποίος δίνει τα μήκη όλων των χορδών ενός κύκλου, ακτίνας R=60, συναρτήσει της επίκεντρης γωνίας, και ανα 0,5 μοίρας. Ο πίνακας αυτός είναι έργο μάλλον του Ιππάρχου, και ουσιαστικά είναι ένας πίνακας ημιτόνων σε κύκλο ακτίνας R=60. H Μαθηματική σύνταξις μεταφράστηκε το 827 στα αραβικά και το 1175 απο τα αραβικά στα Λατινικά.

Το δεύτερο μεγάλο έργο του είναι η Γεωγραφική Υφήγηση, με περιεχόμενό του οδηγίες για σύνταξη γεωγραφικών χαρτών (βιβλίο 8) και έναν κατάλογο 8000 τοπωνυμιών με τα γεωγραφικά πλάτη και μήκη τους (βιβλία 2-7). Το έργο εκτός απο τις διάφορες τοποθεσίες, απο τους καταρράκτες του Νείλου μέχρι τη βόρεια Ευρώπη και από την Ισπανία μέχρι την Κίνα, περιλαμβάνει και 27 χάρτες, εκ των οποίων ο ένας παγκόσμιος. Η πρώτη μετάφραση του έργου στα Λατινικά έγινε το 1406 στη Φλωρεντία. Ακολούθησαν και άλλες μεταφράσεις, μεταξύ των οποίων και εκείνη της Ρώμης (1478), της οποίας ένα αντίγραφο διέθετε και ο Χριστόφορος Κολόμβος (πρώτο ταξίδι 1492).

Ο Πτολεμαίος γενικά με το έργο του κατάφερε να συνοψίσει και να παρουσιάσει πολλά θέματα των προγενέστερων μαθηματικών, και έτσι να τα διδάξει και να τα διαδώσει. Αυτά μαζί με τα δικά του επιτεύγματα , τον κατατάσσουν μεταξύ των μεγάλων μελετητών των αρχαίων μαθηματικών, αν και παρέμεινε προσηλωμένος στο Γεωκεντρισμό και στήριξε την Γεωγραφία του στη λαθεμένη τιμή της περιμέτρου της Γης (180.000 στάδια).

---