Αρχιτεκτονική & αστικοποίηση
Τα κέντρα των μεγάλων πόλεών τους περιλάμβαναν μια ορθογώνια πλατεία που περιβαλλόταν από τις τρεις ή τέσσερις πλευρές της από τεχνητούς λόφους ή εξέδρες. Πολλές φορές αυτές οι πλατείες ήταν χτισμένες σε τεχνητά επίπεδα αναχώματα. Στην επίπεδη επιφάνεια των ψηλών πυραμίδων χτίζονταν ναοί. Στις πλατείες υπήρχαν και χαμηλές πυραμίδες που χρησίμευαν για βάσεις ανακτόρων με πολλά δωμάτια που ανήκαν, κυρίως, σε αριστοκράτες. Τα μικρά κέντρα αποτελούνταν από μια πλατεία, τα μεγάλα, όμως, είχαν αρκετές που κάλυπταν τεράστιες εκτάσεις. Ένα άλλο χαρακτηριστικό των πόλεων ήταν το γήπεδο όπου παίζονταν το πολύ διαδεδομένο παιχνίδι της μπάλας.
Τα κέντρα των μεγάλων πόλεών τους περιλάμβαναν μια ορθογώνια πλατεία που περιβαλλόταν από τις τρεις ή τέσσερις πλευρές της από τεχνητούς λόφους ή εξέδρες. Πολλές φορές αυτές οι πλατείες ήταν χτισμένες σε τεχνητά επίπεδα αναχώματα. Στην επίπεδη επιφάνεια των ψηλών πυραμίδων χτίζονταν ναοί. Στις πλατείες υπήρχαν και χαμηλές πυραμίδες που χρησίμευαν για βάσεις ανακτόρων με πολλά δωμάτια που ανήκαν, κυρίως, σε αριστοκράτες. Τα μικρά κέντρα αποτελούνταν από μια πλατεία, τα μεγάλα, όμως, είχαν αρκετές που κάλυπταν τεράστιες εκτάσεις. Ένα άλλο χαρακτηριστικό των πόλεων ήταν το γήπεδο όπου παίζονταν το πολύ διαδεδομένο παιχνίδι της μπάλας.
Πλαστικές τέχνες
Η γλυπτική των Μάγια αναπτύχθηκε πάνω στους βωμούς και σε στήλες που βρίσκονταν μπροστά από ναούς. Οι στήλες παρίσταναν αξιωματούχους με πολύτιμα κοσμήματα καθώς και χρονολογίες. Οι τοιχογραφίες στο εσωτερικό των κτιρίων είναι αρκετά κακοδιατηρημένες. Εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι χρησιμοποιούσαν τις πιο διαφορετικές πρώτες ύλες.
Επιστήμες
Η ανάπτυξη των μαθηματικών και της αστρονομίας είναι στενά δεμένη με τη θρησκεία τους. Στους υπολογισμούς τους χρησιμοποιούσαν ένα εικοσαδικό σύστημα, με την τελεία ως σημείο αρίθμησης. Η αστρονομία τους υποστήριξε ένα ημερολογιακό σύστημα , η χρονολογία έναρξης του οποίου είναι το 3115 π.Χ. Οι αστρονόμοι Μάγια έκαναν πίνακες των θέσεων της Σελήνης και της Αφροδίτης και ήταν ικανοί να προβλέψουν τις εκλείψεις του ηλίου.
Μουσική
Ο μουσικός πολιτισμός των Μάγια ήταν απόλυτα συνδεδεμένος με τους αντίστοιχους των άλλων λαών της Κεντρικής Αμερικής. Από κάποιες λιγοστές πηγές που υπάρχουν φαίνεται ότι η μουσική παράδοση μεταδιδόταν προφορικά, άρα δεν υπήρχε κανένα σύστημα μουσικής σημειογραφίας. Οι κλίμακές τους ήταν πεντάφθογγες και η μουσική ήταν άρρηκτα δεμένη με τη θρησκεία και τις τελετουργίες.
Για τους Μάγια η μουσική ήταν ένα μέσο επικοινωνίας με τους θεούς και πίστευαν πως οι θεοί εξαγριώνονταν αν οι τελετές δεν ήταν άψογες. Ο χορός είχε μορφή τελετουργίας και με την συμμετοχή της ομάδας οδηγούσε σε θρησκευτική έκσταση. Γενικά, όμως, η μουσική των Μάγια αλλά και όλων των Ινδιάνων διαμορφώθηκε μετά από πολλές επιδράσεις που δέχτηκε από την ευρωπαϊκή και αφρικανική μουσική.
Σήμερα οι Μάγια ζουν σε ορισμένες περιοχές της Αμερικής και ασχολούνται, κυρίως, με τη γεωργία. Είναι επισήμως Ρωμαιοκαθολικοί, όμως μερικοί διατηρούν ακόμα τις, παλιές, θρησκευτικές τους τελετές σε οικιακό περιβάλλον.
Ο πολιτισμός τους έχει υποστεί πολιτιστική διείσδυση, από τα πρώτα χρόνια της ισπανικής κατάκτησης. Δυστυχώς, οι ‘πολιτισμένοι’ Ευρωπαίοι όταν ανακάλυψαν την Αμερική, θεώρησαν τους λαούς της απολίτιστους- πράγμα που απέχει πολύ από την πραγματικότητα. Έτσι, λοιπόν, κατέστρεψαν πολλά από τα επιτεύγματα τους, ίσως από ζήλια και αλαζονεία γιατί αυτοί μόνο μπορεί να είναι οι λόγοι που τους οδήγησαν σε κάτι τέτοιο.
Εμείς όμως αν θέλουμε να είμαστε δίκαιοι, πρέπει να παραδεχτούμε ότι ο πολιτισμός των Μάγια είναι ένας από τους πιο αξιόλογους.
Η γλυπτική των Μάγια αναπτύχθηκε πάνω στους βωμούς και σε στήλες που βρίσκονταν μπροστά από ναούς. Οι στήλες παρίσταναν αξιωματούχους με πολύτιμα κοσμήματα καθώς και χρονολογίες. Οι τοιχογραφίες στο εσωτερικό των κτιρίων είναι αρκετά κακοδιατηρημένες. Εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι χρησιμοποιούσαν τις πιο διαφορετικές πρώτες ύλες.
Επιστήμες
Η ανάπτυξη των μαθηματικών και της αστρονομίας είναι στενά δεμένη με τη θρησκεία τους. Στους υπολογισμούς τους χρησιμοποιούσαν ένα εικοσαδικό σύστημα, με την τελεία ως σημείο αρίθμησης. Η αστρονομία τους υποστήριξε ένα ημερολογιακό σύστημα , η χρονολογία έναρξης του οποίου είναι το 3115 π.Χ. Οι αστρονόμοι Μάγια έκαναν πίνακες των θέσεων της Σελήνης και της Αφροδίτης και ήταν ικανοί να προβλέψουν τις εκλείψεις του ηλίου.
Μουσική
Ο μουσικός πολιτισμός των Μάγια ήταν απόλυτα συνδεδεμένος με τους αντίστοιχους των άλλων λαών της Κεντρικής Αμερικής. Από κάποιες λιγοστές πηγές που υπάρχουν φαίνεται ότι η μουσική παράδοση μεταδιδόταν προφορικά, άρα δεν υπήρχε κανένα σύστημα μουσικής σημειογραφίας. Οι κλίμακές τους ήταν πεντάφθογγες και η μουσική ήταν άρρηκτα δεμένη με τη θρησκεία και τις τελετουργίες.
Για τους Μάγια η μουσική ήταν ένα μέσο επικοινωνίας με τους θεούς και πίστευαν πως οι θεοί εξαγριώνονταν αν οι τελετές δεν ήταν άψογες. Ο χορός είχε μορφή τελετουργίας και με την συμμετοχή της ομάδας οδηγούσε σε θρησκευτική έκσταση. Γενικά, όμως, η μουσική των Μάγια αλλά και όλων των Ινδιάνων διαμορφώθηκε μετά από πολλές επιδράσεις που δέχτηκε από την ευρωπαϊκή και αφρικανική μουσική.
Σήμερα οι Μάγια ζουν σε ορισμένες περιοχές της Αμερικής και ασχολούνται, κυρίως, με τη γεωργία. Είναι επισήμως Ρωμαιοκαθολικοί, όμως μερικοί διατηρούν ακόμα τις, παλιές, θρησκευτικές τους τελετές σε οικιακό περιβάλλον.
Ο πολιτισμός τους έχει υποστεί πολιτιστική διείσδυση, από τα πρώτα χρόνια της ισπανικής κατάκτησης. Δυστυχώς, οι ‘πολιτισμένοι’ Ευρωπαίοι όταν ανακάλυψαν την Αμερική, θεώρησαν τους λαούς της απολίτιστους- πράγμα που απέχει πολύ από την πραγματικότητα. Έτσι, λοιπόν, κατέστρεψαν πολλά από τα επιτεύγματα τους, ίσως από ζήλια και αλαζονεία γιατί αυτοί μόνο μπορεί να είναι οι λόγοι που τους οδήγησαν σε κάτι τέτοιο.
Εμείς όμως αν θέλουμε να είμαστε δίκαιοι, πρέπει να παραδεχτούμε ότι ο πολιτισμός των Μάγια είναι ένας από τους πιο αξιόλογους.
Το ημερολόγιο των Μάγιας
Οι
λαοί, στη πορεία της ζωής, χρησιμοποίησαν και χρησιμοποιούν διάφορες
μεθόδους μέτρησης του χρόνου. Για τους Μάγια, υπήρχε ένα ημερολόγιο με
ιδιαιτερότητες και φιλοσοφία σύλληψης του χρόνου, διαφορετική από τη
δική μας.
Στο ημερολόγιό τους, καμία μέρα δεν έμοιαζε με την άλλη. Αποτελούσε μοναδική οντότητα που εγκυμονούσε μεγάλης σημασίας στοιχεία για το μέλλον. Το ημερολόγιο των Μάγιας, θεωρείται το ακριβέστερο ημερολόγιο στην ανθρώπινη ιστορία.
Αντιλαμβανόντουσαν τον χρόνο σαν συναρμοσμένους τροχούς, όπου θεϊκές, ανθρώπινες και φυσικές δυνάμεις εμπλέκονταν σε μία αδιατάρακτη συμφωνία. Οι γνώσεις της αστρονομίας μας εντυπωσιάζουν. Χρησιμοποίησαν τις μετρήσεις της κίνησης της γης με ακρίβεια, καθώς των κύκλων του Ηλίου και της Σελήνης.
Τα ημερολόγια που είχαν ήταν δύο κύρια: ένα ηλιακό 365 ημερών, το «τουν» κι ένα ιερό 260 ημερών το «Τζόλκιν». Το ηλιακό ήταν το εθιμοτυπικό ημερολόγιο, περιείχε 360 μέρες και 5 επιπλέον, τις λεγόμενες ως άτυχες. Το ιερό ήταν ενδιαφέρον γιατί κρατούσε τα μυστικά της σοφίας της δημιουργίας. Είχε δύο κύκλους ημερών, ένα 13 αριθμημένων ημερών κι ένα 20 ονομαζόμενων ημερών. Και οι δύο αυτοί κύκλοι επαναλαμβάνονταν ανά 260 ημέρες. Συναρμοσμένα και τα δύο έδιναν κύκλους 52 ετών. Ο χρόνος και η θρησκεία συνδέονταν. Κάθε ημέρα, κάθε χρόνος, κάθε δεκαετία, κάθε αιώνας και κάθε χιλιετία είχαν τον δικό τους διαφορετικό θεό. Όλοι οι θεοί εμπλέκονταν σε μία συνεχή και κυκλική διαδοχή, με ενδιάμεσα χρονικά διαστήματα από θεό σε θεό.
Εκτός από αυτά, είχαν το «κατούν» ένα κύκλο από 20 «τουν» κι ένα ημερολόγιο με βάση την περιφορά της Αφροδίτης, 584 ημερών, καθώς και ένα εξαμηνιαίο σεληνιακό. Η πολυπλοκότητα του συστήματος της μέτρησης του χρόνου, βασίζονταν σ ε απίστευτης ακρίβειας αστρονομικές μελέτες, κάτι που δεν έχουμε στα σημερινά ημερολόγια. Έφθαναν την μία ημέρα ανά 6000 χρόνια.
Δυστυχώς, η «ευρωπαϊκή πολιτιστική εισβολή» στη χώρα των Μάγιας, με τους ισπανούς κονκισταδόρες, ήταν μία καταστροφική λαίλαπα. Η δίψα για χρυσάφι και η ασέβεια για την υπόσταση των ιθαγενών, έφερε σαν αποτέλεσμα να καταστραφούν αξιόλογα μνημεία. Σήμερα διασώζονται μόνο τέσσερα γραπτά από την κλασσική περίοδο των Μάγιας (250-900). Ένα από αυτά είναι γνωστό, ως ο κώδικας της Μαδρίτης. Είναι ένα είδος αλμανάκ για αγρότες, ζωγραφισμένο σε χαρτί από φλοιό συκιάς. Βρίσκεται στο Μουσείο της Αμερικής, στη Μαδρίτη.
Κατά την τελετή της μαντικής τέχνης, οι ιερείς ξεχώριζαν σπόρους καλαμποκιού από ένα σωρό, ενώ διάβαζαν τον κώδικα από δεξιά προς τα αριστερά. Για κάθε μέρα ξεχώριζαν ένα σπόρο. Η μέρα στην οποία έφταναν όταν τελείωνε ο σωρός του καλαμποκιού, έδινε και τον χρησμό. Αν το τέλος του σωρού τύχαινε να πέσει σε μία καλή συμβολική εικόνα, τότε υπήρχε καλοτυχία. Διαφορετικά, αν το σύμβολο ήταν αρνητικό (για παράδειγμα ο θεός του θανάτου), τότε το προμήνυμα δήλωνε κακοτυχία.
Μέσα στο ενδιαφέρον βιβλίο «Οι προφητείες των Μάγια» των συγγραφέων ερευνητών Andrian Gilbert και Maurice Cotterell, υπάρχουν στοιχεία από την αποκρυπτογράφηση μέρους των ιερογλυφικών του λαού αυτού. Πολλά έχουν αποδειχθεί ως ημερομηνίες. Σύμφωνα με τις μελέτες τους, η ακμή κι η παρακμή των ανθρώπινων πολιτισμών, συμπίπτουν χρονικά με τους κύκλους των ηλιακών κηλίδων. Η μειωμένη δραστηριότητα των ηλιακών κηλίδων έφερε την μείωση της γονιμότητας της δικής τους φυλής και τον ξαφνικό θάνατο του πολιτισμού τους. Πίστευαν σε μία ημερομηνία σταθμό για την ανθρωπότητα. Σύμφωνα με το δικό μας ημερολόγιο, η ημερομηνία αυτή συμπίπτει με την 22α Δεκεμβρίου 2012. Θεωρούσαν πως τότε θα επέλθει η καταστροφή της ανθρωπότητας, μέσα από φυσικές και άλλες καταστροφές. Μιλούσαν για πλημμύρες, ηφαιστειακές εκρήξεις και γενικά μία χαοτική κατάσταση στη γη. Με την αυξανόμενη εκμετάλλευση της γης χωρίς όρια, δεν είναι δύσκολο να φανταστούμε πως πολλά δυσάρεστα μας περιμένουν στα επόμενα χρόνια. Είναι περίεργο πως κατά τα έτη 2011 2012, από διαφορετικές εστίες μελετητών, πολλά ακούγονται πως θα συμβούν. Ακόμη κι αν η ολοκληρωτική καταστροφή της ανθρωπότητας είναι μακρύτερα από την επόμενη δεκαετία, ενδεχόμενα θα πρέπει να αναλογιστούμε τα αποτελέσματα των πράξεών μας για το εγγύς μέλλον και την ευθύνη που φέρουμε ως προς αυτό.
Στο ημερολόγιό τους, καμία μέρα δεν έμοιαζε με την άλλη. Αποτελούσε μοναδική οντότητα που εγκυμονούσε μεγάλης σημασίας στοιχεία για το μέλλον. Το ημερολόγιο των Μάγιας, θεωρείται το ακριβέστερο ημερολόγιο στην ανθρώπινη ιστορία.
Αντιλαμβανόντουσαν τον χρόνο σαν συναρμοσμένους τροχούς, όπου θεϊκές, ανθρώπινες και φυσικές δυνάμεις εμπλέκονταν σε μία αδιατάρακτη συμφωνία. Οι γνώσεις της αστρονομίας μας εντυπωσιάζουν. Χρησιμοποίησαν τις μετρήσεις της κίνησης της γης με ακρίβεια, καθώς των κύκλων του Ηλίου και της Σελήνης.
Τα ημερολόγια που είχαν ήταν δύο κύρια: ένα ηλιακό 365 ημερών, το «τουν» κι ένα ιερό 260 ημερών το «Τζόλκιν». Το ηλιακό ήταν το εθιμοτυπικό ημερολόγιο, περιείχε 360 μέρες και 5 επιπλέον, τις λεγόμενες ως άτυχες. Το ιερό ήταν ενδιαφέρον γιατί κρατούσε τα μυστικά της σοφίας της δημιουργίας. Είχε δύο κύκλους ημερών, ένα 13 αριθμημένων ημερών κι ένα 20 ονομαζόμενων ημερών. Και οι δύο αυτοί κύκλοι επαναλαμβάνονταν ανά 260 ημέρες. Συναρμοσμένα και τα δύο έδιναν κύκλους 52 ετών. Ο χρόνος και η θρησκεία συνδέονταν. Κάθε ημέρα, κάθε χρόνος, κάθε δεκαετία, κάθε αιώνας και κάθε χιλιετία είχαν τον δικό τους διαφορετικό θεό. Όλοι οι θεοί εμπλέκονταν σε μία συνεχή και κυκλική διαδοχή, με ενδιάμεσα χρονικά διαστήματα από θεό σε θεό.
Εκτός από αυτά, είχαν το «κατούν» ένα κύκλο από 20 «τουν» κι ένα ημερολόγιο με βάση την περιφορά της Αφροδίτης, 584 ημερών, καθώς και ένα εξαμηνιαίο σεληνιακό. Η πολυπλοκότητα του συστήματος της μέτρησης του χρόνου, βασίζονταν σ ε απίστευτης ακρίβειας αστρονομικές μελέτες, κάτι που δεν έχουμε στα σημερινά ημερολόγια. Έφθαναν την μία ημέρα ανά 6000 χρόνια.
Δυστυχώς, η «ευρωπαϊκή πολιτιστική εισβολή» στη χώρα των Μάγιας, με τους ισπανούς κονκισταδόρες, ήταν μία καταστροφική λαίλαπα. Η δίψα για χρυσάφι και η ασέβεια για την υπόσταση των ιθαγενών, έφερε σαν αποτέλεσμα να καταστραφούν αξιόλογα μνημεία. Σήμερα διασώζονται μόνο τέσσερα γραπτά από την κλασσική περίοδο των Μάγιας (250-900). Ένα από αυτά είναι γνωστό, ως ο κώδικας της Μαδρίτης. Είναι ένα είδος αλμανάκ για αγρότες, ζωγραφισμένο σε χαρτί από φλοιό συκιάς. Βρίσκεται στο Μουσείο της Αμερικής, στη Μαδρίτη.
Κατά την τελετή της μαντικής τέχνης, οι ιερείς ξεχώριζαν σπόρους καλαμποκιού από ένα σωρό, ενώ διάβαζαν τον κώδικα από δεξιά προς τα αριστερά. Για κάθε μέρα ξεχώριζαν ένα σπόρο. Η μέρα στην οποία έφταναν όταν τελείωνε ο σωρός του καλαμποκιού, έδινε και τον χρησμό. Αν το τέλος του σωρού τύχαινε να πέσει σε μία καλή συμβολική εικόνα, τότε υπήρχε καλοτυχία. Διαφορετικά, αν το σύμβολο ήταν αρνητικό (για παράδειγμα ο θεός του θανάτου), τότε το προμήνυμα δήλωνε κακοτυχία.
Μέσα στο ενδιαφέρον βιβλίο «Οι προφητείες των Μάγια» των συγγραφέων ερευνητών Andrian Gilbert και Maurice Cotterell, υπάρχουν στοιχεία από την αποκρυπτογράφηση μέρους των ιερογλυφικών του λαού αυτού. Πολλά έχουν αποδειχθεί ως ημερομηνίες. Σύμφωνα με τις μελέτες τους, η ακμή κι η παρακμή των ανθρώπινων πολιτισμών, συμπίπτουν χρονικά με τους κύκλους των ηλιακών κηλίδων. Η μειωμένη δραστηριότητα των ηλιακών κηλίδων έφερε την μείωση της γονιμότητας της δικής τους φυλής και τον ξαφνικό θάνατο του πολιτισμού τους. Πίστευαν σε μία ημερομηνία σταθμό για την ανθρωπότητα. Σύμφωνα με το δικό μας ημερολόγιο, η ημερομηνία αυτή συμπίπτει με την 22α Δεκεμβρίου 2012. Θεωρούσαν πως τότε θα επέλθει η καταστροφή της ανθρωπότητας, μέσα από φυσικές και άλλες καταστροφές. Μιλούσαν για πλημμύρες, ηφαιστειακές εκρήξεις και γενικά μία χαοτική κατάσταση στη γη. Με την αυξανόμενη εκμετάλλευση της γης χωρίς όρια, δεν είναι δύσκολο να φανταστούμε πως πολλά δυσάρεστα μας περιμένουν στα επόμενα χρόνια. Είναι περίεργο πως κατά τα έτη 2011 2012, από διαφορετικές εστίες μελετητών, πολλά ακούγονται πως θα συμβούν. Ακόμη κι αν η ολοκληρωτική καταστροφή της ανθρωπότητας είναι μακρύτερα από την επόμενη δεκαετία, ενδεχόμενα θα πρέπει να αναλογιστούμε τα αποτελέσματα των πράξεών μας για το εγγύς μέλλον και την ευθύνη που φέρουμε ως προς αυτό.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου