Το ταξίδι στα Μαθηματικά συνεχίζεται...

8 μεγάλοι νεοέλληνες μαθηματικοί

Παναγιώτης Ζερβός (1878-1952)

 

Γεννήθηκε στην Κεφαλονιά το 1878. Ξεκίνησε τις σπουδές του στο μαθηματικό τμήμα του Πανεπιστημίου Αθηνών και από το 1901 εργάστηκε ως δάσκαλος στο Ληξούρι, στον Πειραιά και στην Αθήνα μέχρι το 1903, οπότε έφυγε στο Παρίσι για να συνεχίσει τις σπουδές του. Το διάστημα 1903 - 1905 παρακολούθησε μαθήματα διάσημων Mαθηματικών στη Σορβόννη και το College de France και παράλληλα έπαιρνε μέρος στις συνεδρίες της Μαθηματικής Εταιρείας της Γαλλίας, οπού παρουσίασε και δικές του εργασίες. Επιστρέφοντας στην Αθήνα έγινε υφηγητής των Μαθηματικών (1906) και δίδαξε θέματα σχετικά με τις διαφορικές εξισώσεις, την ανώτερη Άλγεβρα, την Τριγωνομετρία και τον απειροστικό λογισμό, διδάσκοντας συγχρόνως και στην Μέση Εκπαίδευση μέχρι το 1917 οπότε και εκλέχτηκε τακτικός καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, όπου παρέμεινε μέχρι το 1949. Κατά τη δεκαετία του 1930 ασχολήθηκε με τη διοργάνωση διαβαλκανικών μαθηματικών συνεδρίων, και ήταν πρόεδρος του πρώτου συνεδρίου που έγινε στην Αθήνα το 1933, ενώ στη διάρκεια της σταδιοδρομίας του αντιπροσώπευσε την Ελλάδα σε πολλά αντίστοιχα διεθνή συνέδρια. Ασχολήθηκε με διάφορους κλάδους της Μαθηματικής Ανάλυσης και ιδιαίτερα με το πρόβλημα του Monge, για το οποίο σύνταξε και ειδική μονογραφία, κατόπιν πρότασης της Γαλλικής Ακαδημίας Επιστημών (1932). Παράλληλα, ο Π. Ζερβός ασχολήθηκε με ζητήματα της Φιλοσοφίας των Επιστημών, και με τις σχέσεις Μαθηματικών και Φιλοσοφίας (ιδιαίτερα μάλιστα με τη σχέση του έργου του Πλάτωνα με τα Μαθηματικά), ενώ υπήρξε ο ιδρυτής και πρόεδρος της Ελληνικής Φιλοσοφικής Εταιρίας. Το 1936 εκλέχτηκε πρόσεδρο μέλος της Ακαδημίας Αθηνών και το 1946 τακτικό μέλος στην έδρα των Μαθηματικών Επιστημών. Πέθανε το 1952.

Τα αρχαία ελληνικά μαθηματικά

Eureka, Il genio delgi antichi, 218, Electa Napoli, Italia 2005
Μηχανή του Αρχιμήδη για την άντληση νερού. Βιτρούβιος "De Architectura", Ρώμη 1836.

Η Γεωμετρία είναι προσανατολισμένη προς την αφηρημένη γεωμετρική γνώση και τις τυπικές μεθόδους συνεπαγωγής και απόδειξης. Ο λόγος για αυτήν την έμφαση στη γεωμετρία είναι η ασυμμετρότητα της πλευράς και της διαγωνίου (πυθαγόρεια σχολή). Το άρρητο της διαγωνίου έπεισε τους έλληνες για την αδυναμία των αριθμών να εκφράσουν την πραγματικότητα.

Γνωρίζουν Μαθηματικά τα... φυτά;

Μια περίεργη όσο και εντυπωσιακή έκθεση φυτών παρουσιάζεται αυτό τον καιρό στο Βοτανικό Κήπο του Κολεγίου Smith στην Μασαχουσέτη των Η.Π.Α. Δεν είναι μια κοινή έκθεση φυτών, αλλά μια εντυπωσιακή επίδειξη των νόμων της Φύσης και πώς αυτοί παρουσιάζονται μέσα απ’ την ανάπτυξη των φυτών. Οι διοργανωτές της έκθεσης, όλοι τους εξέχοντες επιστήμονες, θέλουν να δείξουν στο κοινό, ότι τα φυτά αναπτύσσονται με βάση … απλούς μαθηματικούς κανόνες και αναλογίες.

Δεν είναι όμορφο να βλέπεις ένα φυτό να μεγαλώνει; Φαίνεται όμως ότι αυτή η ομορφιά υπακούει σε μαθηματικούς νόμους. Μ’ άλλα λόγια το πώς απλώνει τους βλαστούς και τα φύλλα του ένα φυτό, δεν αποτελεί μια τυχαία διαδικασία.

Οι μαθηματικές οντότητες υπάρχουν από μόνες τους

 

Το θεώρημα του Πυθαγόρα (για όσους δεν το θυμούνται: «το τετράγωνο της υποτείνουσας ενός ορθογώνιου τριγώνου ισούται με το άθροισμα των τετραγώνων των δύο κάθετων πλευρών») σήμαινε το ίδιο πράγμα πριν από 2.500 χρόνια και θα σημαίνει το ίδιο πράγμα και σε άλλα τόσα χρόνια από τώρα, ανεξάρτητα από τις τεχνολογικές εξελίξεις και τις όποιες νέες ανακαλύψεις προκύψουν.

Αυτό που ισχύει με τη μαθηματική γνώση, δεν έχει καμία σχέση με οποιαδήποτε άλλη γνώση. Στα μαθηματικά οι «αλήθειες» είναι αντικειμενικές, απαραίτητες και διαχρονικές, γράφει ο Edward Frenkel, καθηγητής μαθηματικών στο πανεπιστήμιο Berkeley της Καλιφόρνια και συγγραφέας του βιβλίου «Love and Math: The Heart of Hidden Reality» στους New York Times.

 Τι είδους πράγματα είναι οι μαθηματικές οντότητες και τα θεωρήματα, έτσι ώστε να είναι αναγνωρίσιμες με αυτόν τον τρόπο;

 Υπάρχουν κάπου, ή είναι απλώς δημιουργήματα του ανθρώπινου μυαλού; 

ΘΕΩΡΗΜΑΤΑ ΕΥΚΛΕΙΔΕΙΑΣ ΓΕΩΜΕΤΡΙΑΣ ΧΡΗΣΙΜΑ ΓΙΑ ΤΗ ΛΥΣΗ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ από τον Ανδρέα Πούλο